De lessen van Feyenoord-AZ

Feyenoord wist letterlijk in de blessuretijd van het afgelopen weekend alsnog een punt te redden tegen AZ. Een groot deel van de achterban vond echter dat twee punten werden verloren. Dat het duel met AZ toch vol winstpunten zat betogen we hier.

Feyenoord is in recente jaren niet vaak in staat gebleken om een snelle achterstand goed te maken. Zeker niet tegen tegenstanders die enige naam en faam genieten of die in zeer goede vorm staken. Sterker nog, eerder dit seizoen bleek een binnen een half uur opgelopen 0-2 achterstand tegen kleine Willem II al een te grote horde. Dit thuisduel was de eerste wedstrijd waarin aankopen Vermeer, Toornstra en Kazim tegelijk in actie kwamen, de laatste twee als invaller. Ook in het duel met Go Ahead Eagles in de KNVB-beker, anderhalve week later, was een 2-0 achterstand na tweeëntwintig minuten een onoverbrugbaar probleem.

Slechts drie keer sinds 2000

Achterstanden goedmaken is geen specialiteit gebleken van de Rotterdammers. Zeker wanneer men de duels met ADO Den Haag in seizoen '13/'14 en PEC Zwolle in '12/'13 die uiteindelijk alsnog met 3-2 werden verloren niet meerekent. De laatste keer dat Feyenoord 2-0 binnen een half uur wel omboog in 2-3 na negentig minuten was 21 oktober 2012 in het uitduel met VVV Venlo. Werd tussendoor wel een handvol keren 0-2 of 2-0 in een gelijkspel omgezet (waaronder de legendarische UEFA Cup wedstrijd tegen SC Freiburg), de voorgaande overwinning na een achterstand van twee goals voordat van VVV werd gewonnen dateert van, schrik niet, 1 oktober 2000 toen De Graafschap na zeven minuten al met 2-0 leidde. Samen met een duel tegen Fortuna Sittard op 9 februari van dat jaar zijn dit de enige drie wedstrijden die de Rotterdammers letterlijk ombogen in winst. Zet daar tientallen wedstrijden tegenover die werden verloren wanneer de tegenstander als eerste scoorde en de moeilijkheidsfactor van de opdracht wordt duidelijk.

Het gelijkspel tegen AZ, dat ook al zeven duels ongeslagen was (in de laatste twaalf duels werd slechts één keer verloren, van koploper PSV), komt daarmee enigszins in een ander licht te staan. In de ontmoetingen tussen beide ploegen van de laatste vijf jaar past een gelijk spel bovendien perfect. De ploegen houden elkaar al vijf jaar redelijk in evenwicht, vier keer winst voor Feyenoord, drie voor de Alkmaarders en vier gelijkspelen. AZ is geen walk over voor Feyenoord gebleken. Feyenoord wist bovendien slechts twee keer meer dan één goal te maken in die wedstrijden.

Doelpuntenmakers bij Feyenoord

Misschien wel net zo belangrijk als het feit dat Feyenoord nog terug wist te komen tot 2-2 waren de doelpuntenmakers. Spits Kazim tekende voor de 1-2, aanvoerder Jordy Clasie voor de gelijkmaker. Een oude, maar ongeschreven, wet in het voetbal schrijft voor dat juist de spits en de aanvoerder een ploeg moeten leiden wanneer moeilijkheden ontstaan. In De Kuip blijkt dit echter verre van het geval. Zeker wanneer men Graziano Pellè, die beide rollen vervulde hetgeen het makkelijker maakt om als spits en aanvoerder beide in één duel te scoren, niet in de beschouwing meeneemt.

Dat aanvoerders in Rotterdam de laatste jaren niet vaak doeltreffend zijn is deels te verklaren in het feit dat een verdedigende middenvelder (Clasie) en twee centrale verdedigers (Ron Vlaar en Stefan de Vrij) het leeuwendeel van de duels de band om de arm geschoven kregen. Een duel waarin spits en aanvoerder gezamenlijk zorgden voor het voorkomen van een nederlaag was de wedstrijd ADO Den Haag-Feyenoord op 20 februari 2011. Destijds kwam de Rotterdamse vereniging op 0-2 door twee goals voor rust van spits Luc Castaignos na twee assists van Vlaar.

Het opstaan van Kazim en de scoringsdrift van Clasie in dit enkele duel betekent natuurlijk niet direct dat alle inzichten die tot afgelopen zondag waren opgebouwd overboord kunnen. Het zegt echter wel iets over de staat waarin Feyenoord aan het einde van 2014 verkeert. De eenentwintigste eeuw is buiten de UEFA Cupwinst van 2002 niet uitermate gunstig verlopen voor de volksclub. De opbouwende werkzaamheden die voormalig trainer Ronald Koeman verrichtte lijken een vervolg te krijgen onder de huidige coach Fred Rutten. Stap voor stap groeit de Rotterdamse vereniging terug naar zijn oude status als grootmacht.

Het is de overtreffende trap van een cliché om te zeggen dat er niet altijd gewonnen kan worden. Toch is dit van toepassing op Feyenoord. De resultaten in zowel de eredivisie als het Europa League toernooi zijn sinds oktober nagenoeg foutloos geweest, een nederlaag aan de Kroatische kust tegen HJK Rijeka uitgezonderd. Dat na een dergelijke reeks en het befaamde 'zondag-woensdag' ritme een moeilijke wedstrijd toch nog een punt opleverde mag eerder als winst dan als verlies worden opgevat.